De recente beslissing van CD&V-lijsttrekker Vincent Van Peteghem om ondanks zijn absolute meerderheid een coalitie te vormen met N-VA in de nieuwe fusiegemeente Nazareth-De Pinte roept interessante politieke vragen op. Aan de oppervlakte lijkt deze stap te draaien om het creëren van stabiliteit en continuïteit in het bestuur van de fusiegemeente. De samenwerking zou gebaseerd zijn op wederzijds respect en gedeelde prioriteiten, zoals gerichte investeringen en een focus op gemeentelijke dienstverlening in de vier dorpskernen. Maar wie iets dieper graaft, kan een ander verhaal vinden.
Hoewel N-VA bij de gemeenteraadsverkiezingen een sterke prestatie neerzette, met een substantiële winst aan zetels, blijft de partij met slechts één rol achter in de coalitie. Agache, die zich voor de verkiezingen nog profileerde als kandidaat-burgemeester, moet zich tevredenstellen met de portefeuille omgeving.
Vanuit een burgerkritische blik kan deze coalitievorming gezien worden als een voorbeeld van politieke machtsdynamiek waar de status quo behouden blijft ten koste van echte verandering. CD&V, die al jaren de macht in de streek heeft, houdt stevig vast aan haar controle, zelfs nu ze ervoor kiest om samen te werken met een partij die haar ideologisch dichter bij rechts plaatst. De keuze om met N-VA samen te werken, terwijl CD&V evengoed zonder hen had kunnen regeren, wijst op een strategische poging om mogelijke kritiek op autoritair bestuur voor te zijn. Door N-VA in de coalitie te betrekken, presenteert men de illusie van een breed gedragen bestuur, terwijl de werkelijke macht en invloed bij CD&V blijven.
Het is opvallend dat de zware portefeuilles zoals financiën (Thomas Van Ongeval), openbaar domein en klimaat (Willem Rombaut), en cultuur en dienstverlening (Van Ongeval) allemaal in handen blijven van CD&V. Vanuit sociaal-democratisch perspectief zou men kunnen stellen dat deze machtsverdeling het risico met zich meebrengt van een conservatief beleid dat de belangen van gevestigde machten en grotere belangen boven die van de bredere gemeenschap plaatst.
Een ander aspect dat niet over het hoofd mag worden gezien, is de achtergrond van de fusie zelf. Fusies van gemeenten worden vaak gepresenteerd als een stap naar efficiëntie en kostenbesparing, maar in de praktijk kunnen deze grootschalige herstructureringen leiden tot een verdere verwijdering van de politiek van de mensen die ze zou moeten dienen. De fusie van Nazareth en De Pinte is geen uitzondering. De dorpskernen van Eke, Nazareth, De Pinte en Zevergem zullen in de nieuwe gemeente moeten strijden om investeringen en politieke aandacht, wat de vraag oproept of de belangen van de kleinere kernen wel voldoende gewaarborgd blijven in een machtsstructuur die gedomineerd wordt door een enkele partij.
Vanuit een burger-perspectief kan men vraagtekens plaatsen bij de belofte van 'nabije dienstverlening', een term die in politieke kringen vaak wordt gebruikt om de gemoederen te bedaren zonder daadwerkelijk te reflecteren op hoe centralisatie en schaalvergroting vaak resulteren in meer bureaucratie en minder lokale autonomie. Het feit dat CD&V met een absolute meerderheid voor N-VA heeft gekozen, kan worden gezien als een poging om de partij in bedwang te houden en te voorkomen dat zij zich profileert als een alternatieve machtsfactor binnen de gemeente. In plaats van het echt delen van verantwoordelijkheid, lijkt dit eerder een kwestie van N-VA binnenboord houden zonder hen werkelijke invloed te geven.
De verdeling van de bevoegdheden onderstreept deze dynamiek:
- Vincent Van Peteghem (CD&V) wordt burgemeester en blijft het gezicht van de gemeente, maar de vraag stelt zich wat er zal gebeuren wanneer hij minister wordt, nu Sami voorzitter wil blijven?
- Thomas Van Ongeval (CD&V) beheert financiën, cultuur en dienstverlening, drie essentiële pijlers voor het gemeentebeleid.
- Viviane De Preester (CD&V) krijgt de verantwoordelijkheid voor ondernemen, wonen en personeel.
- Kristof Agache (N-VA) , de lijsttrekker van N-VA, wordt schepen van omgeving.
- Willem Rombaut (CD&V) krijgt openbare ruimte en klimaat, onderwerpen die steeds relevanter worden in de huidige politieke agenda.
- Dirk Le Roy (CD&V) is verantwoordelijk voor sport en infrastructuur, opnieuw cruciale domeinen voor lokale ontwikkeling.
- Kathleen Ghyselinck (CD&V) krijgt de portefeuilles gezin en kind,
- Bert Seynhaeve (CD&V) wordt schepen voor jeugd, verbinding en netheid,
- en Annemie De Gussem (CD&V) wordt voorzitter van het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst.
Kortom, hoewel de samenwerking wordt gepresenteerd als een vorm van stabiliteit en continuïteit, kan men zich afvragen of het niet eerder een strategie is om het machtsblok van CD&V intact te houden. De aanwezigheid van N-VA lijkt in dit opzicht eerder symbolisch dan inhoudelijk, een manier om de coalitie breder te laten lijken dan ze in feite is. Voor de kiezer of deze keer ook de thuisblijver die hoopte op een meer gelijkwaardige machtsverdeling of een echt progressief-alternatief, is dit akkoord een teleurstelling en versterkt het het beeld van een politieke elite die vooral haar eigen positie wil bestendigen.
De komende zes jaar zal moeten blijken of deze coalitie inderdaad in staat is om een echt inclusief beleid te voeren, of dat het vooral de belangen van een gevestigde orde zal verdedigen.
